 |
| Ky ilustrim paraqet evidencen me te mire deri me sot se renia e drejtperdrejte e nje reje gazi i prodhuar nga vrimat e zeza supermasive ne Universin e hershem. Hulumtuesit kane kombinuar te dhenat nga teleskopet Chandra, Hubble dhe Spitzer te NASA-s per ta bere kete zbulim. Credits: NASA/CXC/STScI |
-Si mund qe vrimat e zeza gjigande te formohen ne menyre kaq te shpejte? Teleskopet e NASA's dhe observatoret kane gjetur prova se fara e vrimave te zeza supermasive mund te formohen direkt nga shembja e nje reje gjigante te gazit, duke lene menjane ndonje hap te ndermjetme.
Hulumtuesit kane kombinuar te dhenat nga Observatori e NASA-s Chandra i rrezeve-X, dhe teleskopet hapesinor Hubble dhe Spitzer per te identifikuar keto fara mundshme te vrimave te zeza. Ata do i diskutojne gjetjet e tyre ne nje leter qe do te shfaqet ne numrin e ardhshem te njoftimeve mujore ne Royal Astronomical Society
.Ekipi gjeti dy kandidate te forte per farat e vrimave te zeza. Te dyja keto perputhen ne profilin teorik ne te dhenat rrezeve e infra te kuqe, te zbuluar nga observatori Chandra i rrezeve-X. Vleresimet e distances se tyre sugjerojne se ata mund te kene qene formuar kur universi ishte me pak se 1 miliard vjecar.
''Zbulimi i shkencetareve, nese konfirmohet, shpjegon se si kane lindur keto vrima te zeza përbindesh", tha Fabio Pacucci i cili udhehoqi studimin ne fjale
Ekipi planifikon te beje vezhgime te metejshme me rreze X dhe infra te kuqe me ane te observatoreve te ardhshem si teleskopi hapesinor James Webb i NASA's dhe European Extremely Large Telescope qe do te ndihmojne ne studimet e ardhshme. Shkencetaret tani jane duke ndertuar ''kornizen'' teorike te nevojshme per te interpretuar te dhenat e ardhshme, me qellim gjetjen e vrimat e para te zeza ne univers.
http://www.nasa.gov/chandra
http://www.nasa.gov/hubble
http://www.nasa.gov/spitzer
No comments:
Post a Comment