KORDINATAT GJEOGRAFIIKE

Kordinata gjeografike është një sistem që lejon çdo vënd të tokës të specifikohet nga tre koordinata të sistemit e koordinatave sferike i rreshtuar me aksin e rrotullim së Tokës.

Mapa e tokës duke treguar linjat e gjerësis (horizontale) dhe largësisë (vertikale), me projeksionin Eckert VI; më e madhe (pdf, 1.8MB)

Përmasat: gjerësia, largësia dhe lartësia

Gjerësia phi (φ) dhe Largësia lambda (λ)

• Gjerësia gjeografike është këndi në mesin e sistemit të koordinatave midis çdo pikë në sipërfaqen e tokës dhe të linjës së ekuatorit. Linjat që kanë pikë në të njëjtën gjerësi quhenparalel, dhe ato shkruajnë rethe bashkëqendëror në sipërfaqen e tokës. Çdoshtyllë është 90°. Në paralelin me 0° gjerësi është vizatuar ekuatori, një linjë imagjinare që pjeston globin në Emisferët e Veriut dhe të Jugut.

• Gjatësia gjeografike është këndi i lindjes ose perëndimit, në qëndrën e sistemit të koordinatave, midis çdo pikë të sipërfaqes së tokës dhe të një linjë arbitrare të caktuar nga veriu në jug nga dy polat gjeografik. Linjat që kanë pikë të të njëstës largësi quhenmeridianë. Të gjithë meridianët gjysma e rethëve të mëdhenjë, dhe janë paralelë midis tyre. Linja që kalon sipër Observatorit Mbretërorë, Greenwich (afër Londrës në UK) është linja si referencë me largësi zero (0),Meridani i Parë.

Përdorimi

Poshtë është një shëmbull i përdorimit të atyre përmasave:
xx° xx' xx" N yy° yy' yy" E
Tirana ndodhet në posicionin 41°19′N 19°49′E, ndërsa Prishtina në posicionin 42°40′N 21°10′E.