Pages

Wednesday, August 24, 2016

Planeti i sapozbuluar ne yllin me te afert me sistemin diellor.




Astronomet duke perdorur teleskopet e ESO-s dhe objekte te tjera kane gjetur prova te qarta se nje planet rrotullohet rreth yllit me te afert me Token, Proxima Centauri. Bota e kerkuar, i caktuar si Proxima b, orbiton yllin e saj te ftohte te kuq çdo 11 dite dhe ka nje temperature te pershtatshme per uje te lëngshme per te ekzistuar ne siperfaqe te saj. Kjo bote shkembore eshte pak me i madh se Toka dhe eshte egzoplaneti me i afert me ne - dhe kjo mund te jete edhe vendi i afert i mundshme per jeten jashte Sistemit Diellor. Nje leter qe pershkruan kete gjetje do te publikohet ne revisten Nature, me 25 gusht 2016.
Pak me shumë se kater vite drite larg Sistemit Diellor qendron nje yll i kuq xhuxh qe eshte quajtur Proxima Centauri siç eshte ylli me i afert me Tokën perveç Diellit .Ky yll i ftohte ne konstelacionin e Centaurus eshte shume i lodhur per t'u pare me sy te lirë dhe shtrihet ne afersi te çiftit me te ndritshme te yjeve te njohur si Alpha Centauri AB.

Gjate gjysmes se pare te 2016 Proxima Centauri eshte verejtur rregullisht me spektografe ne teleskopin 3.6 metrash te ESO-s ne La Silla ne Kili dhe monitoruar ne te njejten kohe nga teleskopet e tjere rreth botes.
Si kjo ishte nje teme me interes shume te gjere publik, ecuria e fushates ne mes  te janarit dhe prillit 2016 u ndane publikisht siç ndodhi ne faqen e internetit Pale Red Dot dhe permes mediave sociale. .
Guillem Anglada-Escude shpjegon sfondin per kete kerkim te veçante: "le te kuptohet se planeti ishte verejtur ne vitin 2013, por zbulimi nuk ishte bindes. Qe atehere ne kemi punuar shume per te marre vezhgime te metejshme jashte terrenit me ndihmen e ESO-s dhe te tjeret. Fushata e fundit Pale Red Dot ka qene per dy vite ne planifikim. "
Te dhenat Pale Red Dot, kur kombinohet me vezhgimet e meparshme te bera ne observatoret e ESO-s dhe vende te tjera, zbuloi sinjalin e qarte te nje rezultati me te vertete emocionuese. Ne kohe Proxima Centauri po i afrohet Tokës ne rreth 5 kilometra ne ore - ritem normal ne kembe te njeriut - dhe ne kohe po largohet ne te njejten shpejtesi. Ky model i rregullt i ndryshimit te shpejtesis radiale perseritet me nje periudhë prej 11.2 dite. Analiza e kujdesshme qe rezultojne nderrimet e vogla treguan pranine e nje planeti me nje mase te pakten 1.3 here te Tokes, rrotullohet rreth 7 milione kilometra nga Proxima Centauri - vetem 5% e distances toke-diell.
Guillem Anglada-Escude komenton ne eksitim e disa muajve te fundit:. "te mbajtur duke kontrolluar qendrueshmerine e sinjalit çdo dite te vetme gjate 60 neteve te fushatës Pale Red Dot 10 .E para ishte premtuese, 20 heret e para ishin ne perputhje me pritjet , dhe ne 30 dite rezultati ishte shume e shume definitive, keshtu qe kemi filluar hartimin ne leter!
"Edhe pse Proksima b orbiton shume me prane yllit te tij sesa Merkuri me diellin, ylli ne vetvete eshte shume me i dobet se Dielli .Si rezultat Proxima b shtrihet edhe brenda zones se banueshme rreth yllit dhe ka nje temperature e vleresuar te siperfaqes qe do te lejoje pranine e ujit te lenget. Pavaresisht orbites se bute te Proxima b, kushtet ne siperfaqe mund te ndikohen fuqimisht nga drita ultravjollce dhe rreze-x - shume me intensiv se pervojat e Tokes nga Dielli''
Ky zbulim do te jete fillimi i vezhgimeve te gjere e te metejshme, te dyja me instrumentet e tanishme dhe me gjeneraten e ardhshme te teleskopeve gjigante si teleskopi ektremisht i madh (E-ELT). 
Kjo fotografi kombinon nje pamje te qiellin te jugut mbi teleskopin 3.6 metra te ESO-s ne Observatorin La Silla ne Kili me imazhet e yjeve Proxima Centauri djathtas dhe ylli i dyfishte Alpha Centauri AB majtas nga teleskopi hapesinor Hubble i NASA / ESA . Proxima Centauri eshte ylli me i afert me Sistemin Diellor dhe rrotullohet nga planeti Proksima b, i cila u zbulua duke perdorur instrumentin qesteve ne teleskopi 3.6 metrash te ESO-s.
Ky infografik krahason orbiten e planetit rreth Proksima Centaurit(Proxima b) me te njejtin rajon te Sistemit Diellor. Proxima Centauri eshte me i vogel dhe me i fresket se Dielli dhe planeti orbiton me afer yllit te tij sesa Merkuri. Si rezultat ajo shtrihet edhe ne zonen e banueshme, ku uji i lengshem mund te ekzistoje ne siperfaqen e planetit.



Postimin mund ta lexoni edhe tek;http://wp.me/p7NJiw-a0



No comments:

Post a Comment

 
Blogger Templates